-
Prof. Dr. Esra Eryaman
Kulak Burun Boğaz ve Boyun Cerrahisi Uzmanı
İstanbul Florence Nightingale Hastanesi / Şişli/ İstanbul/ Haliç Tıp Fak. Öğretim Üyesi
Kulak-Burun –Boğaz uzmanları yüz ve baş boyun bölgesindeki her türlü estetik girişimi yüzyılı aşkın bir süredir başarıyla yapmaktadır ve yapmaya da kanunen yetkilidirler. Yüz plastik cerrahisi uzmanlık alanımızın alt dallarından biridir. Burun dış görüntüsünü estetik olarak değiştirmeye burun estetiği (rinoplasti) ameliyatı denilir. Burun estetiği Kulak Burun Boğaz branşının temel konularından biridir. Türk KBB uzmanları burun estetiği konusunda dünyadaki başarılarıyla kendilerinden son yıllarda fazlasıyla söz ettirmektedirler. Ve dünyanın her tarafından hastalar burun estetiği olmak için ülkemize gelmektedirler.
Burun nefes demektir. Daha iyi nefes alabilmek için burun içi eğriliği operasyonu yaparken, hastanın isteğine bağlı veya işlevsel olarak burun dışına da burun estetiği uygulayabiliriz. Bu ameliyata septorinoplasti denilmektedir. Burun dışını gerek estetik, gerek fonksiyonel açıdan düzeltmenin doğru zamanı, içini düzeltirken olmalıdır. Estetik olarak burun şeklini değiştirirken burun içine zarar vermemek biz kulak burun boğaz uzmanları için çok önemlidir. Yaptığımız burun estetiklerinde kemik çatının çok alınmaması, çökme meydana getirmemek, özellikle burun içi pasajının daralmaması açısından gereklidr. Burun birçok defa ameliyat edildiği zaman, iyileşmesi zor olan, pis kokulu akıntıların meydana geldiği bir doku haline gelebilir. Dolayısı ile ilk ameliyatları özenli, 8 ay sonrasını ön görerek, burun dokularına saygılı ve koruyucu olarak yapmak gerekmektedir. Bu prensiplere uygun burun estetiği yaptığımız takdirde dıştan doğal görünümlü, içerden düzgün nefes alan dinamik burunlar meydana gelmektedir.
Burun estetiği kişilerin sonuçlarından en fazla memnuniyet duyduğu ameliyatlar arasındadır. Burun estetiğine karar verirken psikolojik olarak dingin bir ruha sahip olmak gerekmektedir. Çevresel olarak aile yakınları ve arkadaşların fikirleri kişiyi etkiler. Duygusal dinginlik kararlılık, beklentileri iyi belirlemek, güven, hekim ile uyumlu diyalog, ameliyat sonrası dönemde burun tam düzelene kadar geçen süreci sabırla beklemek gibi davranışları kapsar. Herkesten kolay etkilenilmesi, nasıl bir beklenti olduğuna dair fikirlerin havada uçuşması veya devamlı aynaya bakıp hata bulma eğilimi henüz bu dinginliğe ulaşılmadığını gösterir.
Burun kişinin yüz hatlarına, cilt yapısına uygun olmalıdır, dolayısı ile yüze uygun burun kavramı vardır. İki göz arasındaki mesafe, gözlerin şekli, elmacık kemikleri ve dudaklar ile burun arasındaki orantı önemlidir. Burun estetiği kişinin yüzü ile uyumlu yapıldığında ameliyat olduğu belli olmayan estetik burunlar ortaya çıkar. Bilgisayarda simülasyon programları yüze uyumlu burun hakkında fikir vermeye yardımcı olurlar.
Burun estetiğinde yaşın önemi vardır. Rinoplasti ameliyatı gelişimini tamamlamamış bir ergene yapılırsa yüzdeki ve burundaki kemik yapısını bozar ve burun görüntüsü deforme olur. Gelişim çağında gençler etraftan etkilenirler, kendileri hakkındaki düşünceleri devamlı değişir. Bu genç insanların burun estetiği sonrasında burun şekillerinin değişeceğini ve dolayısıyla yüz ifadelerinin de bir şekilde değişeceğini iyi algılamaları gerekir. Duygusal olarak bu dinginliğe erişme süre ister, bu da ortalama 18 yaşından önce olmaz. Diğer taraftan ileri yaş sınırında kişinin genel sağlık durumu uygun oldukça bir engel yoktur.
Burun operasyonları açık ve kapalı teknik olarak yapılabilir. Açık ve kapalı burun estetiği arasındaki en belirgin fark burun sırtı ve ucuna ulaşım yoludur. Kapalıda burun ucu kıkırdaklarına içeriden birkaç çeşit değişik kesi yapılarak burun sırtına ulaşılır. Açık teknikte ise burun ucunda dışarıya yapılan bir kesi ile burun ucu açıkça görülerek burun sırtına ulaşılır. Zor burunlarda burun ucuna şekil vermek için elimizde olan tüm teknikleri açık teknik ile kolaylıkla uygulayabiliriz. Bize rahat ameliyat yapma alanı sağlar. Son yıllarda açık teknik burun estetiği kapalıdan daha fazla tercih edilmektedir. Yine de cerrahın kendi tercihi ve deneyimi bu konuda önemlidir.
Hastaların fotoğrafları çekilerek bilgisayar ortamında hasta ile detaylı olarak görüşülür. Hastanın beklentisini öğrenmek önemlidir. Hekim kişinin burnunda yapılabilecekleri iyi ifade etmelidir. Hastanın beklentiler ile hekimin önerilerinin buluşması gerekmektedir. Ameliyat sonrası 1. ay ve 6. aylarda resimleri değerlendirmek ve ameliyatı gerçekleştiren cerrah ile muhakkak iletişim içinde olmak gerekir.
Burun estetiği ameliyatları ağrılı ameliyatlar değildir. 7 gün burun sırtına termal alçı koyulur. Burun esas şekline 6 ay ila 1 sene arasında ulaşır. Ortalama 3 ay sonra rahat nefes alınır. Şişlikler 2 haftada iner. 1 hafta dinlemek önerilir. Sportif faaliyetlere 6 hafta ara verilmesi tavsiye edilir.
Burun estetiği sonrası, özellikle çok deforme burunlarda ufak tefek düzeltmeler yapmak için tekrar bir operasyon yapılabilir, buna revizyon rinoplasti denilir. Burun estetiğinde revizyon için en uygun zaman ilk operasyondan en az 6 ay sonradır. Daha önce birçok defa burun estetiği olmuş bir hastada ise bu süre 1 seneye uzatılır.
Kurumsal yaşamda başarı sağlamamızda birçok etken bulunmaktadır. Ön önemli unsurlar kuşkusuz sosyokültürel seviyemiz, eğitim donanımımız ve kişilik yapımızın sağlamlığıdır. Son yıllarda sosyal medya iş ve özel hayatımızda oldukça fazla yer kaplamaktadır. Bunun da etkisiyle dış görünüş önemli hale gelmiştir. Yüzde ifadeyi değiştiren en önemli organ burundur. Burunda yüze göre bir uyumsuzluk olması yüzün ifadesin sertleştirebilir. Burnunu beğenmeyen kişilerde öz güven kaybına ve kaygıya yol açabilir. Doğru yapılmış burun estetiği bu kaygıyı geçirir. Burun estetiği olmuş kişilerde özgüven artışı kişinin diğer özellikleri ile birleşince iş hayatındaki başarı oranı artabilir. Bu da rinoplastinin bir anlamda sosyoekonomik boyutudur.
Hekim açısından ise burun estetiği ameliyatı ayrıcalıklı bir ameliyattır. Aslında heyecan verici bir ameliyattır. Niçin? Çünkü hiç bir burun başkasına tam olarak benzemez. Bu sebeple her buruna aynı tip ameliyat yapmayız. Burunlar kişilere özeldir. Dolayısı ile uyguladığımız teknikler arasında farklılıklar olur. Burun estetiği sonrası 8 ay ve 1 sene içinde burun kendine özel bir dinamizmle değişir. Bu değişimleri ön görerek ameliyat yaparız. Burada da tecrübenin rolü büyüktür. Resimler ile hastalarımızı takip ederek değişimleri izleriz. Sonuçta burun estetiği devamlı yeni teknikleri takip ettiğimiz, her olguda daha da iyisini yapmak tutkusu ile uğraştığımız, rakibimizin kendimiz olduğu özel bir ameliyattır.